Lezing van Tischa Neve in het Barontheater in Opende (Gr).

18 September 2025: Opende
Een zaal vol gekleurde papiertjes, stiften en nieuwsgierige pedagogisch professionals. Onze eigen Nienke Nijdam heet iedereen van harte welkom namens gastouderbureau inZicht en ze mogen gelijk los!

Op alle stoelen liggen gekleurde A4tjes en een stift: ‘op welke vraag wil jij vanavond een antwoord van Tischa?’ Schrijf dit op het papier en vouw een vliegtuigje. Het aftellen is begonnen: 1,2, 3……en gooien maar! De vliegtuigjes en propjes vliegen door de zaal naar beneden, de toon is gezet en het enthousiasme aangewakkerd. Tischa haalt er drie vragen uit en steekt van wal.

Tischa Neve heeft bijzonder veel ervaring zowel privé als in haar werk in het omgaan met kinderen met bijzonder en opvallend gedrag. Aan de hand van verhalen over haar pleegkinderen, haar zoontje of een kind uit haar werksetting, neemt ze ons mee in de wereld van opvallend gedrag.

Wat is dat eigenlijk, bijzonder en opvallend gedrag? En is dat nu meer dan vroeger?
De huidige hectische maatschappij speelt een rol, we vragen (te)veel van kinderen. Er zijn meer kadertjes en er worden meer en sneller diagnoses gesteld. Waar vroeger een kind werd vergeleken met opa, die ook een einzelgänger was, stellen we nu een diagnose en maken we een analyse en een plan van aanpak.

De kracht van het kind zien!

Druppelsgewijs worden de emmertjes van kinderen gevuld. Het ene kind heeft een grote emmer en een ander kind heeft een kleine emmer, we zijn allemaal verschillend.

Wat doe je als de emmer overloopt en hoe kun je dit voorkomen? Tischa verteld over haar weekend pleegkind, zij had nabijheid nodig om even te ontladen. Ze vroeg dit op een voor ons negatieve manier. Door er naar te kijken en te ontdekken wat dit kind nodig had, kon Tischa er voor zorgen dat ze vaker even in de buurt was en even contact maakte.

De ‘ondertiteling’ daarbij maakt dat het kind zelfinzicht krijgt in wat haar helpt en zo krijgt ze grip op de situatie. Ze kon even ontladen, in verbinding zijn met Tischa en op die manier voorkomen dat haar emmertje te snel ging overlopen.

De bal onder water duwen

Hoe reageren wij op opvallend gedrag? Afleiden werd er geroepen vanuit de zaal.
Dat is een logische reactie, maar tevens een serieuze valkuil. Als je een kind te vaak afleidt, dan krijgen ze niet de gelegenheid om de emotie te doorvoelen. We parkeren het, door iets anders aan te bieden en daarmee de emotie te onderdrukken. Dan komt een kind niet toe aan verwerken.

Tischa vergelijkt afleiden met een bal die je onder stevig water drukt; op een gegeven moment komt de bal met een flinke plons weer boven water!

Kinderen begeleiden in de momenten die lastig voor ze zijn, door nabijheid te bieden en de situatie te ondertitelen/ benoemen, maakt dat de emoties niet onderdrukt worden en de emmer minder snel volloopt.

Iedereen herkent de situatie van een kind waar in de opvang overdag niets mee aan de hand is, het was een fijne dag en bij het ophalen door de ouders komt de ontlading en slaat het gedrag om als een blad aan de boom.

We zijn verleerd om te voelen, zitten teveel in ons hoofd!

Positief taalgebruik en een positieve mindset is belangrijk in je werk met kinderen. Een kind dat veel van je vraagt, dat je triggert en wellicht zelfs irriteert, hoe praat je daar over? Lukt het dan nog om ook de goede kanten van een kind te benoemen, wat gaat er goed?

Het woordje ‘nog’ geeft een positieve draai een opvallend gedrag. Het lukt jou nog niet, maar ik ga jou er bij helpen. Kijk naar wat er al wel goed gaat, waar komt dat door en gebruik dat om het kind te helpen. Wat zit er achter, wat is de oorzaak of aanleiding voor het gedrag. Wat heeft het kind nodig?

Wij zijn ons eigen materiaal en onze eigen ervaringen. Trauma’s spelen een rol in onze communicatie en handelen. Wat gebeurt er met jou op het moment dat een kind het lastig heeft, op het moment dat het gedrag een uitdaging wordt en jij alle zeilen bij moet zetten om de situatie op te vangen?

Voel bij jezelf wat het met je doet en wat de achterliggende aanleiding of ervaring is geweest waar dit gevoel vandaan komt. Tischa verteld over haar jeugd en de impact van ‘boosheid’ in haar eigen gezin. Met die ervaring als basis, is boosheid voor haar iets om te vermijden, boosheid voelt niet goed.
Durf In de spiegel naar jezelf te kijken en ontdek wat maakt hoe jij reageert!

‘Trucjes’ werken niet bij temperamentvolle en gevoelige kinderen stelt Tischa. Onze tas vol gesprekstechnieken en aangeleerde zinnen als ‘Ik zie dat je je boos bent en dat is ok’ werkt dan als een rode vlag en een kind wordt dan nog bozer. Want diep in haar hart was boosheid voor haar niet ok en kinderen voelen dit feilloos aan. Kunstjes uit de boeken zijn niet altijd bruikbaar!

Het is je gelukt!

Achter het gedrag kijken en aanbieden wat het kind nodig heeft, hoe doe je dat?
Aansluiten bij wat werkt en wat een kind nodig heeft. Heeft een kind nabijheid nodig om te ontladen, zorg er voor dat je in de buurt bent. Is te dichtbij juist een trigger voor een kind, blijf beschikbaar en in de buurt, maar niet te close. Zie je dat een kind ‘moet bewegen’? Speel hier op in en zorg ervoor dat er een activiteit/mogelijkheid is om de energie er uit te gooien.

Opvoeden met gezelligheid én grenzen, word de ouder die je graag wilt zijn. Een boek wat Tischa Neve samen met Elsbeth Teeling heeft geschreven. Een aanrader voor wie nog meer verdieping zoekt.

Voorspelbaarheid geeft rust, structuur en routine is een veilige basis voor kinderen. Complimenten geven op wat er is gebeurd en niet op het resultaat. ‘Het is je gelukt’ is een boost voor het zelfvertrouwen en een bevestiging, kinderen voelen zich gezien. Gedrag wil begrepen worden, niet opgelost.

Bloemen om weg te geven

De avond was te kort, Tischa had nog wel uren kunnen vertellen over haar ervaringen met kinderen. Ze attendeert de zaal op de podcast die ze maakt: https://grootenklein.nl/inspiratie/podcasts/

Als dankjewel ontvangt Tischa een applaus en een prachtig grote gele bolchrysant.
Tischa verteld dat ze de bloemen de ze krijgt, altijd weggeeft aan iemand die ze tegenkomt op straat, of ergens achter laat bij iemand als verrassing. Gewoon om iemand blij te maken, klein gebaar en een groot plezier!

Na afloop was er nog volop gelegenheid om persoonlijk even een vraag te stellen en hier werd dankbaar gebruik van gemaakt. Een bijzonder waardevolle avond vol tips en nieuwe inzichten.

Telefoontje uit Bussum

De volgende ochtend om 09.04 uur gaat de telefoon, Grietje neemt op: ‘Gastouderbureau inZicht, met Grietje Bouma’! Goedemorgen mevrouw, ik ben meneer Huppeldepup uit Bussum….
Er staat bij mij een plant in de tuin, van uw organisatie!

Vol verbazing luistert de meneer uit Bussum naar mijn uitleg, dat de gele bolchrysant daar naar alle waarschijnlijkheid is neergezet door Tischa Neve (uit Bussum)! Hij had het kaartje gelezen, online Gastouderbureau inZicht opgezocht en gezien dat wij wel erg ver van Bussum afzitten. Daarom belde hij om te vragen hoe de plant bij hem terecht was gekomen.

Na afloop heb ik hem nog even een berichtje gestuurd met een link naar de lezing van Tischa Neve in het Barontheater, om hem daarna een heel fijn weekend te wensen en veel plezier met de plant in zijn tuin. Hoe mooi is dat!

We hebben er samen hartelijk om gelachen, hier word je toch op slag vrolijk van!
Het lijkt wel een beetje op wichtelen: Wichtelen met inZicht en Olle.